Âm trường tai nghe là gì?
Khi nghe tai nghe, nhiều người mô tả rằng có mẫu cho cảm giác “âm thanh mở ra xung quanh”, trong khi có mẫu lại cho cảm giác “nhạc nằm gọn trong đầu”. Cảm nhận đó được gọi là âm trường (soundstage).
Âm trường tai nghe là cảm giác về:
- độ rộng
- độ sâu
- vị trí của nhạc cụ và giọng hát
trong không gian âm thanh mà tai nghe tái tạo.
Âm trường không phải là âm lượng, cũng không đồng nghĩa với bass mạnh. Đây là yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến trải nghiệm nghe nhạc, xem phim và chơi game.
Âm trường rộng có nghĩa là nghe hay hơn không?
Không hẳn.
- Âm trường rộng → nghe thoáng, có không gian
- Âm trường hẹp → nghe gần, tập trung, rõ chi tiết
Mỗi kiểu âm trường phù hợp với một loại nhạc và gu nghe khác nhau. Vì vậy, hiểu đúng âm trường giúp bạn chọn tai nghe chính xác hơn, thay vì chạy theo cảm giác “càng rộng càng tốt”.
Những yếu tố nào quyết định âm trường của tai nghe?
Thiết kế open-back hay closed-back
Đây là yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất.
- Open-back: không khí lưu thông → âm trường rộng, tự nhiên
- Closed-back: không gian kín → âm trường gọn, tập trung
Ví dụ:
- Hifiman HE400SE (open-back): sân khấu rộng, thoáng
- FiiO FT1 (closed-back): âm tập trung, lực tốt
Kích thước và loại driver
- Driver lớn → dễ tạo cảm giác không gian hơn
- Planar magnetic thường cho âm trường ngang rộng, tách lớp tốt
HE400SE có ưu thế rõ ràng về không gian so với nhiều tai nghe dynamic cùng tầm giá.
Tuning và cách bố trí dải mid – treble
Âm trường không chỉ đến từ thiết kế, mà còn từ tuning:
- Mid quá dày → âm trường hẹp
- Treble thoáng → cảm giác mở rộng không gian
Moondrop là hãng kiểm soát yếu tố này rất tốt, giúp tai nghe dù nhỏ vẫn có âm trường tự nhiên.
Khoang âm & housing
- Housing sâu, thiết kế tốt → âm không bị “dội”
- Khoang âm hợp lý giúp nhạc cụ có khoảng cách rõ ràng hơn
So sánh âm trường giữa các tai nghe đang bán tại AN Audio
Hifiman HE400SE – âm trường rộng, thoáng, kiểu “loa mini”
HE400SE cho cảm giác:
- nhạc cụ tách lớp
- sân khấu mở
- không bị dồn vào đầu
Rất hợp:
- nhạc live
- hòa tấu
- acoustic
- classical
Tuy nhiên, vì âm trường rộng nên:
- vocal không “sát tai”
- cần không gian yên tĩnh để nghe
FiiO FT1 – âm trường vừa phải, tập trung
FT1 có:
- không gian gọn
- hình ảnh âm rõ
- bass có lực
Âm trường không quá rộng nhưng:
- dễ nghe
- hợp pop, EDM, xem phim, chơi game
- không bị “loãng” âm
Moondrop LAN II – âm trường tự nhiên, gần người nghe
LAN II không tạo âm trường giả rộng, mà thiên về:
- vocal gần
- nhạc cụ rõ
- cảm giác “ca sĩ hát trước mặt”
Rất hợp:
- vocal
- ballad
- acoustic
- indie
Moondrop Kadenz – âm trường cân bằng + chi tiết cao
Kadenz có:
- âm trường không quá rộng
- chiều sâu tốt
- tách lớp rõ
Phù hợp người:
- nghe kỹ
- thích phân tích
- ưu tiên độ chính xác hơn độ rộng
Moondrop Golden Ages 2 – âm trường vừa, dễ nghe
Là tai nghe Bluetooth nhưng Golden Ages 2 có:
- không gian thoáng vừa đủ
- không bí
- không gây mệt
Phù hợp nghe:
- hằng ngày
- đa thể loại
- không yêu cầu sân khấu quá rộng
Âm trường rộng phù hợp với ai?
Bạn nên ưu tiên âm trường rộng nếu:
- nghe nhạc live
- thích cảm giác “đắm chìm”
- nghe nhạc không lời
- xem phim, chơi game
→ HE400SE là lựa chọn rất phù hợp.
Âm trường hẹp – tập trung phù hợp với ai?
Bạn nên chọn âm trường gần nếu:
- nghe vocal
- nghe nhạc lời
- cần cảm xúc giọng hát
- nghe trong môi trường không yên tĩnh
→ Moondrop LAN II, Kadenz sẽ hợp hơn.
Có cách nào “cải thiện” âm trường không?
Có, nhưng trong giới hạn:
- Dùng DAC/amp tốt giúp âm mở hơn
- File nhạc chất lượng cao (lossless)
- Không gian nghe yên tĩnh
Tuy nhiên, thiết kế tai nghe vẫn là yếu tố quyết định. Không thể biến closed-back thành open-back chỉ bằng phụ kiện.
Kết luận
Âm trường là yếu tố rất quan trọng nhưng không nên đánh giá tách rời. Tai nghe âm trường rộng chưa chắc hợp gu, và tai nghe âm trường gần chưa chắc là “kém”.
Điều quan trọng là:
- hiểu bạn nghe nhạc gì
- nghe ở đâu
- muốn cảm giác như thế nào
Tại AN Audio, mỗi mẫu tai nghe đều có cá tính âm trường riêng, và việc chọn đúng sẽ giúp bạn tận hưởng âm nhạc trọn vẹn hơn rất nhiều.